Ostre zapalenie zatok przynosowych

Ostre zapalenie zatok przynosowych (OZZP; sinusitis acuta;  rinosinusitis), to stan zapalny błony śluzowej nosa i zatok przynosowych o nagłym początku, trwający nie dłużej niż 12 tygodni. Może być wywołany przez różne czynniki chorobotwórcze, takie jak infekcje wirusowe, bakteryjne, grzybicze, alergie czy inne czynniki podrażniające błonę śluzową nosa i zatok. OZZP jest częstym następstwem przeziębienia lub innych infekcjach górnych dróg oddechowych.
Główne objawy ostrego zapalenia zatok przynosowych to: upośledzenie drożności nosa lub blokada nosa, wyciek z nosa (przedni lub tylny – określany czasem jako „spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła”), ból lub rozpieranie w okolicach zatok (czoło, pod oczami, policzki), zaburzenia węchu, gorączka, zmęczenie.

Jak diagnozuję i leczę ostre zapalenie zatok przynosowych

 
Podstawowe znaczenie w rozpoznaniu OZZP ma odpowiednio przeprowadzony wywiad kliniczny z badaniem laryngologicznym z oceną rinoskopową błony śluzowej nosa. W wybranych przypadkach klinicznych laryngolog może wykonać badanie endoskopowe nosa, zlecić RTG zatok (m.in. przed punkcją zatoki szczękowej), tomografię (TK) zatok.  
W większości przypadków klinicznych OZZP ma etiologię wirusową i leczy się jak zwykłe przeziębienie stosując m.in. irygację (toaletę nosa) preparatami wody morskiej, soli fizjologicznej, płukanie zatok m. Proetza, leki obkurczajace (krople donosowe, preparaty pseudoefedryny), leki przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe. W cięższych przypadkach mogą być potrzebne antybiotyki doustne- obecnie mają one ograniczone zastosowanie do śr. 2-6% epizodów OZZP. Jeżeli w trakcie leczenia zachowawczego w ciągu 5 dni nie obserwujemy poprawy klinicznej stanu pacjenta, lub objawy chorobowe nasilają się lub przedłużają powyżej 10 dni, jest to wskazanie do zastosowania strydoterapii donosowej (min. 21 dni) i leków p/alergicznych (wytyczne EPOS 2020).
W niektórych przypadkach klinicznych, przy podejrzeniu zapalenia zatoki szczękowej, które nie reaguje na typowe leczenie zachowawcze, po wcześniejszym stwierdzeniu obecności płynu w zatoce szczękowej na zdjęciu RTG, lekarz laryngolog może zdecydować się na wykonanie punkcji zatoki. Dzięki temu małoinwazyjnemu zabiegowi, możliwe jest usunięcie treści zapalnej z zatoki, z jednoczasowym jej przepłukaniem i podaniem leków bezpośrednio do światła zatoki.

Skonsultuj się jeśli podejrzewasz ostre zapalenie zatok przynosowych

Jeśli doświadczysz objawów ostrego zapalenia błony śluzowej nosa i zatok, lecz je jak zwykłe przeziębienie (infekcję kataralną). Jeżeli w ciągu 10-14 dni objawy nie ustąpią, lub wręcz nasilą się, zgłoś się do laryngologa celem weryfikacji diagnozy, zmodyfikowania i wdrożenia odpowiedniego leczenia.